Antistoffen tegen schildklierweefsel

WAT IS HET NUT VAN HET BEPALEN VAN AMAS EN ATAS?

-    antistoffen aantonen bij normale, euthyroide patienten die later een chronische
     subklinische thyroiditis kunnen ontwikkelen
-    differenti ele diagnose van hypothyroidie
-    beloop volgen van een ziekte van Graves-Basedow
 

 FYSIOLOGISCHE BASIS

     -    Antimicrosomiale antistoffen (AMAS) zijn antistoffen tegen de microsomen in de
          schildkliercellen
     -    Antithyroglobuline-antistoffen (ATAS) zijn antistoffen tegen het thyroglobuline
          (glycoproteine in het colloid van de schildkliervesikels dat de voornaamste opslagvorm
          van jodium is).

     ->  schildklierantistoffen kunnen voorkomen:
          *    bij bepaalde schildklieraandoeningen
          *    bij niet-thyroidale auto-immuunaandoeningen
          *    bij 10% van de normale gezonden

     ->  bij patienten met schildklierantistoffen kan het gaan om:
          *    geisoleerde positieve AMAS
          *    geisoleerde positieve ATAS
          *    combinatie van AMAS en ATAS

     ->  het aantonen van AMAS en/ of ATAS door:
          *    immuunfluorescentie
          *    een RIA-methode (Radio Immuno Assay)

WIJZE VAN AFNAME
     -    droge proefbuis aangezien analyse op serum wordt uitgevoerd

REFERENTIEWAARDEN
     -    Immunofluorescentie:
          *    AMAS < 1/50
          *    ATAS  < 1/50
     -    RIA-methode:
          *    AMAS < 100 IE
          *    ATAS  < 100 IE

        
OORZAKEN VAN ANTIMICROSOMALE ANTISTOFFEN (AMAS)

De voornaamste oorzaken zijn:
     -    lymfocytaire thyroiditis van Hashimoto:
          *    positieve AMAS in 98% van de gevallen + hoge concentraties (vaak
               hoger dan 1/25000)
     -    thyrotoxicose (ziekte van Graves-Basedow):
          *    positieve AMAS in 80% van de gevallen + lage concentraties (1/1600 tot
               1/25000)
               ->  kan voorteken zijn van een evolutie naar hypothyroidie (door
                    lymfocytaire destructie van de klier)
     -    primaire hypothyroidie:
          *    AMAS positief in 80% van de gevallen + lage concentraties (1/1600 )
     -    gewoon struma:
          *    positieve AMAS in 50% van de gevallen + lage concentraties
     -    auto-immuunaandoeningen:
          *    positieve AMAS in 30% van de gevallen
               ->  lupus erythematosus
               ->  ziekte van Sjogren
               ->  pernicieuze anemie
               ->  reumatoide arthritis
               ->  ziekte van Addison
     -    zwangerschap en postpartum
     -    behandeling met amiodarone

OORZAKEN VAN ANTITHYROGLOBULINE ANTISTOFFEN (ATAS)

De voornaamste oorzaken zijn:
  -    lymfocytaire thyroiditis van Hashimoto:
          *    positieve ATAS in 85% van de gevallen + zeer hoge concentraties
               (tot 1.000.000 IE)
     -    thyrotoxicose (ziekte van Graves-Basedow):
          *    positieve ATAS in 30% van de gevallen + lage concentraties
     -    primaire hypothyroidie:
          *    ATAS positief in 30% van de gevallen met geringe concentraties
     -    euthyroid struma
     -    auto-immuunaandoeningen:
               ->  lupus erythematosus
               ->  ziekte van Sjogren
               ->  pernicieuze anemie
               ->  reumatoide arthritis
               ->  ziekte van Addison
     -    zwangerschap en postpartum
     -    behandeling met amiodarone

CAVE!
-    schildkliertumoren en thyroiditis van De Quervain:
     ->  meestal geen schildklierantistoffen
-    bij ziekte van Graves-Basedow:
     ->  mogelijk om antistoffen tegen de TSH-receptoren aan te tonen